Ngành ngân hàng Việt Nam đang trong chuyển mình mạnh mẽ nhất từ trước đến nay, với công nghệ là động lực cốt lõi tái định hình toàn bộ mô hình kinh doanh và trải nghiệm khách hàng. Trong đó, chuyển đổi số trong cho vay ngân hàng đã và đang trở thành xu hướng tất yếu, tạo ra một cuộc cách mạng thực sự trong cách người dân và doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết và toàn diện hành trình này, dựa trên những dữ liệu, định hướng và câu chuyện thực tiễn từ chính các ngân hàng hàng đầu.
Chuyển đổi số ngành ngân hàng là gì?
Chuyển đổi số ngành ngân hàng là một cuộc cải tổ toàn diện, ứng dụng công nghệ để tái cấu trúc sâu sắc cách một tổ chức tài chính vận hành và tương tác với thị trường. Quá trình này không chỉ dừng lại ở giao diện bên ngoài, mà còn thấm sâu vào mọi quy trình nội bộ. Mục tiêu cuối cùng không chỉ là tối ưu hóa hiệu quả hoạt động, mà là kiến tạo lại mô hình kinh doanh và mang đến một trải nghiệm khách hàng vượt trội, liền mạch trong môi trường số.
Nền tảng của quá trình này là sự hội tụ của các công nghệ mang tính đòn bẩy như Trí tuệ nhân tạo (AI), Dữ liệu lớn (Big Data), và Điện toán đám mây. Các ngân hàng đang tận dụng sức mạnh này để tự động hóa quy trình, số hóa dữ liệu và phát triển các kênh giao dịch số như Mobile Banking, Internet Banking, trở thành những điểm chạm phục vụ khách hàng mọi lúc, mọi nơi.
Để thực hiện thành công chuyển đổi số trong cho vay ngân hàng, các tổ chức phải xây dựng một nền tảng vững chắc từ bên trong:
- VPBank triển khai hệ thống CRM của Salesforce không chỉ để quản lý quan hệ khách hàng, mà còn để có được cái nhìn 360 độ về họ. Sự thấu hiểu này là nền tảng để thiết kế các gói vay được “may đo” và đánh giá rủi ro tín dụng một cách chính xác hơn.
- TPBank với mô hình LiveBank 24/7 tạo ra những điểm chạm vật lý linh hoạt, là cầu nối giữa thế giới số và nhu cầu giao dịch thực tế, nơi khách hàng có thể bắt đầu hành trình tín dụng số của mình bất kỳ lúc nào.
- Vietcombank tập trung vào việc hiện đại hóa hệ thống quản trị nhân sự (HRM). Một bộ máy nhân sự được quản lý hiệu quả, đào tạo bài bản chính là yếu tố con người then chốt để vận hành trơn tru một quy trình tín dụng số đòi hỏi tốc độ và kỹ năng phân tích cao.
Như báo cáo “Digital Banking Maturity 2024” đã chỉ ra, giai đoạn trưởng thành của chuyển đổi số không còn là cuộc đua về tính năng. Trọng tâm đã dịch chuyển sang việc cá nhân hóa sâu trải nghiệm và tái thiết kế hành trình khách hàng sao cho đơn giản và giá trị nhất. Đây chính là triết lý cốt lõi định hình nên một hệ thống ngân hàng thông minh và hướng đến tương lai.
Ứng dụng nổi bật chuyển đổi số ngành ngân hàng
Sự thành công của hoạt động cho vay trên nền tảng số được xây dựng trên ba trụ cột công nghệ cốt lõi. Chúng không hoạt động độc lập mà phối hợp nhịp nhàng để tạo ra một chuỗi giá trị tín dụng liền mạch từ đầu đến cuối (end-to-end).
Ngân hàng di động – Mobile banking
Mobile Banking đã trở thành giao diện chính và là cửa ngõ chiến lược cho toàn bộ hệ sinh thái dịch vụ. Các ứng dụng như VCB Digibank hay Techcombank Mobile giờ đây là trung tâm điều khiển tài chính cá nhân, nơi hành trình vay vốn của khách hàng được bắt đầu, theo dõi và quản lý. Nó đã biến việc tiếp cận tín dụng từ một sự kiện đòi hỏi nỗ lực trở thành một tiện ích thường trực ngay trên điện thoại thông minh.
Định danh điện tử – eKYC
eKYC đóng vai trò là công nghệ mang tính cách mạng, phá vỡ nút thắt lớn nhất của tín dụng truyền thống: định danh vật lý. Bằng cách cho phép xác thực khách hàng từ xa chỉ trong vài phút, eKYC đã thay đổi căn bản bài toán chi phí và thời gian trong việc thu hút khách hàng mới, tạo điều kiện cho các sản phẩm vay tiêu dùng nhanh có thể được phê duyệt và giải ngân gần như tức thì.
Thanh toán số – Digital payment
Hệ sinh thái thanh toán số chính là hệ tuần hoàn của nền kinh tế tín dụng số. Với tốc độ tăng trưởng ấn tượng, bằng chứng là sự gia tăng hơn 57% về số lượng và gần 40% về giá trị chỉ trong 4 tháng đầu năm 2024, nền tảng này đảm bảo dòng vốn được lưu thông thông suốt, hoàn thiện chu trình từ giải ngân khoản vay đến thu hồi nợ tự động một cách hiệu quả và liền mạch.
Thực trạng chuyển đổi số ngành ngân hàng tại Việt Nam
Dưới sự định hướng chiến lược của Ngân hàng Nhà nước qua Quyết định 810/QĐ-NHNN, bức tranh chuyển đổi số ngành ngân hàng Việt Nam đã hiện lên với những gam màu rực rỡ, được minh chứng bằng những dữ liệu thuyết phục.
Sự dịch chuyển trong hành vi người tiêu dùng đã ở mức không thể đảo ngược. Với tỷ lệ người trưởng thành có tài khoản ngân hàng đạt xấp xỉ 87% – một con số đã vượt mục tiêu của năm 2025 – và tỷ lệ giao dịch trên kênh số tại nhiều ngân hàng lớn chiếm trên 95%, khách hàng “digital-first” đã trở thành phân khúc chủ đạo. Tăng trưởng giao dịch di động duy trì ở mức trên 100% mỗi năm trong giai đoạn 2017-2023, và tổng giá trị thanh toán không tiền mặt đã gấp 25 lần GDP.
Thực tế này đã đưa Việt Nam từ một quốc gia có tỷ lệ thâm nhập ngân hàng khiêm tốn trở thành một thế lực đáng gờm trong khu vực về tài chính số, với tổng giá trị giao dịch ước tính đạt gần 85 tỷ USD vào năm 2024. Bối cảnh này tạo ra một mảnh đất màu mỡ và cả áp lực cạnh tranh khổng lồ, buộc các ngân hàng phải đẩy nhanh chuyển đổi số trong cho vay ngân hàng như một vũ khí chiến lược.
- Vietcombank và TPBank tập trung đầu tư vào hạ tầng lõi như AI, Big Data và Cloud để xây dựng các mô hình chấm điểm tín dụng thông minh, ra quyết định cấp vốn nhanh và chính xác hơn.
- MB đã đáp trả bằng việc xây dựng một siêu ứng dụng với hơn 200 tiện ích, biến nó thành một hệ sinh thái nơi nhu cầu vay vốn phát sinh và được đáp ứng ngay lập tức.
Lợi ích trong chuyển đổi số ngành ngân hàng
Giá trị mà chuyển đổi số mang lại không chỉ dừng lại ở sự tiện lợi, mà còn là những lợi thế cạnh tranh mang tính chiến lược, tác động sâu sắc đến hiệu quả kinh doanh và vị thế thị trường của các ngân hàng.
Tăng hiệu suất vận hành và giảm chi phí
Tự động hóa chuỗi quy trình tín dụng giúp loại bỏ các điểm nghẽn, giảm thiểu sự phụ thuộc vào lao động thủ công và hạ thấp rủi ro vận hành. Việc rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ vay từ vài ngày xuống chỉ còn vài giờ giúp cải thiện đáng kể tỷ lệ chi phí trên thu nhập (CIR), một chỉ số hiệu quả cốt lõi của ngành.
Mở rộng tiếp cận khách hàng và thị trường
Công nghệ số cho phép các ngân hàng “vươn tay” đến những phân khúc khách hàng trước đây khó hoặc tốn kém để tiếp cận, như người dân ở vùng sâu, vùng xa. Đây không chỉ là một chiến lược tăng trưởng, mà còn là một sứ mệnh thúc đẩy tài chính toàn diện.
Nâng cao trải nghiệm và cá nhân hóa dịch vụ
Dữ liệu lớn và AI cho phép ngân hàng chuyển từ việc bán các gói vay tiêu chuẩn sang việc cung cấp các giải pháp tài chính được cá nhân hóa. Khả năng dự báo nhu cầu và đề xuất các khoản vay phù hợp tại đúng thời điểm giúp gia tăng lòng trung thành và giá trị vòng đời khách hàng (Customer Lifetime Value).
Tăng cường bảo mật và tuân thủ
Trong một thế giới số đầy rủi ro, việc đầu tư vào các hệ thống bảo mật đa lớp, xác thực sinh trắc học và giám sát gian lận theo thời gian thực không chỉ là yêu cầu tuân thủ, mà còn là yếu tố nền tảng để xây dựng niềm tin nơi khách hàng.
Tương lai của chuyển đổi số trong ngành ngân hàng
Tương lai của chuyển đổi số trong cho vay ngân hàng sẽ được định hình bởi sự hội tụ của công nghệ, dữ liệu và một tầm nhìn chiến lược cấp quốc gia, với hai xu hướng chủ đạo là hệ sinh thái thông minh dựa trên định danh số và sứ mệnh nhân văn.
Định danh số: Nền tảng cốt lõi cho một hệ sinh thái thông minh
Như lời của Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) Phạm Anh Tuấn, định danh số là nền tảng tiên quyết. Việc tích hợp với nền tảng định danh quốc gia VNeID, như cách Vietcombank đang tiên phong với 13 triệu khách hàng xác thực sinh trắc học và thí điểm ký số từ xa trên VNeID, sẽ tạo ra một sự thay đổi kiến tạo. Nó cung cấp một “nguồn chân lý duy nhất” về danh tính, giúp giảm thiểu gian lận và cho phép triển khai các sản phẩm vay giá trị lớn hoàn toàn trực tuyến một cách an toàn. Với 100.000 giao dịch ký số mỗi tháng, Vietcombank ước tính tiết kiệm hàng chục tỷ đồng.
Thanh toán không dùng tiền mặt và sứ mệnh hỗ trợ người yếu thế
Chuyển đổi số đang theo đuổi một sứ mệnh kép: tăng trưởng kinh doanh và trách nhiệm xã hội.
- Về kinh doanh, VPBank với giải pháp Tap to Phone đang trao quyền cho hàng triệu hộ kinh doanh nhỏ lẻ, giúp họ tham gia vào nền kinh tế số mà không cần đầu tư tốn kém.
- Về trách nhiệm xã hội, câu chuyện của Agribank là một minh chứng đầy cảm hứng. Với mạng lưới 2.300 chi nhánh, ngân hàng đang sử dụng công nghệ để giải quyết các vấn đề xã hội, như chi trả trợ cấp chính xác cho 500.000 người yếu thế và xây dựng các mô hình hỗ trợ vốn vay với lãi suất thấp để phát triển kinh tế nông thôn.
Xây dựng hệ sinh thái tài chính thông minh cho tương lai Việt Nam
Các ngân hàng đang cạnh tranh bằng việc xây dựng các hệ sinh thái toàn diện, nơi hoạt động cho vay chỉ là một mắt xích.
- Techcombank với khoản đầu tư 500 triệu USD đang phân tích 8 tỷ điểm dữ liệu mỗi ngày để tạo ra các hành trình tài chính siêu cá nhân hóa.
- Trợ lý AI “Thần Đèn” của VietinBank đang tiết kiệm 600.000 giờ làm việc mỗi tháng, giải phóng nguồn lực cho các hoạt động tư vấn chuyên sâu.
- MB và MISA đang tạo ra những xa lộ kết nối vốn hiệu quả đến hàng trăm nghìn doanh nghiệp SME, với các giải pháp cho vay tín chấp tự động và bảo lãnh tự động giúp tiết kiệm 80% thời gian xử lý và hàng triệu tờ giấy.
Với sự chỉ đạo quyết liệt từ Thủ tướng Chính phủ và cam kết mạnh mẽ của Ngân hàng Nhà nước, hành trình chuyển đổi số trong cho vay ngân hàng tại Việt Nam không chỉ là một xu hướng công nghệ, mà là một chiến lược quốc gia. Đây là con đường tất yếu để xây dựng một nền tài chính minh bạch, hiệu quả và toàn diện, mang lại cơ hội thịnh vượng cho mọi người dân và doanh nghiệp.
Tối ưu hóa quy trình khởi tạo khoản vay với FOX – LOS của FOXAi
FOX – LOS của FOXAi là giải pháp công nghệ toàn diện, được thiết kế để tối ưu hóa mọi bước trong quy trình cho vay, từ tiếp nhận hồ sơ đến giải ngân. Với nền tảng này, các tổ chức tài chính, ngân hàng và doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể cải thiện hiệu suất, giảm thiểu chi phí và mang lại trải nghiệm khách hàng vượt trội.
Điểm nổi bật của FOX – LOS
- Tự động hóa từng bước: Mọi quy trình từ thu thập hồ sơ, xử lý thông tin đến quyết định và giải ngân đều được thực hiện tự động, giúp giảm thiểu lỗi và tiết kiệm thời gian.
- Đánh giá rủi ro chính xác: Với các công cụ như pre-scoring, scoring và kiểm tra tuân thủ (AML), hệ thống đảm bảo quyết định cho vay chính xác và an toàn hơn.
- Tiếp cận khách hàng linh hoạt: FOX-LOS giúp ngân hàng tiếp cận khách hàng từ xa, đặc biệt là ở các khu vực vùng sâu, vùng xa, mở rộng phạm vi phục vụ và tăng trưởng khách hàng.
- Tích hợp liền mạch: Giải pháp tự động tạo hồ sơ khách hàng, hợp đồng vay, thỏa thuận tài sản đảm bảo và tài khoản vay trong hệ thống core banking, đảm bảo quy trình liên tục và đồng bộ.
Lợi ích khi triển khai FOX – LOS
- Tiết kiệm chi phí và thời gian: Giảm đến 70% chi phí vận hành và 50% thời gian xử lý so với phương pháp truyền thống.
- Nâng cao năng suất làm việc: Tăng năng suất lao động lên đến 20%, giảm thiểu sai sót do yếu tố con người.
- Tăng trưởng doanh thu bền vững: FOX-LOS giúp bạn khám phá cơ hội kinh doanh mới, tối ưu hóa quy trình và mang lại trải nghiệm khách hàng tuyệt vời, từ đó thúc đẩy doanh thu.
Vì sao FOX – LOS là giải pháp hàng đầu?
- Giải pháp toàn diện: FOX – LOS tích hợp đầy đủ các chức năng từ tiếp nhận hồ sơ đến ra quyết định và giải ngân, giúp đơn giản hóa quy trình cho vay.
- Công nghệ tiên tiến: Ứng dụng AI, RPA và điện toán đám mây, giúp nâng cao hiệu quả và giảm thiểu rủi ro.
- Đội ngũ chuyên gia đạt kinh nghiệm: FOXAi đồng hành cùng bạn trong suốt quá trình triển khai và vận hành, giúp bạn đạt được sự thành công nhanh chóng.
FOX – LOS không chỉ giúp ngân hàng tối ưu hóa quy trình, mà còn mang lại một bước chuyển mình mạnh mẽ cho doanh nghiệp của bạn. Liên hệ ngay hôm nay để được tư vấn miễn phí và khám phá giải pháp giúp bạn vượt lên trong kỷ nguyên số!