Với hệ thống quy định pháp lý chặt chẽ, đặc biệt là các yêu cầu khắt khe từ Bộ Tài chính, việc lập BCTC chính xác, trung thực và hợp lệ luôn là một thách thức lớn đối với bộ phận kế toán. Thấu hiểu điều đó, bài viết này được biên soạn như một cẩm nang toàn diện, không chỉ cung cấp bộ 10+ mẫu báo cáo tài chính cập nhật mới nhất cho năm 2025 theo Thông tư 200 và 133, mà còn đi sâu phân tích các nguyên tắc “bất biến” và những lưu ý “sống còn” để đảm bảo tính pháp lý và giá trị của bộ báo cáo.
Mẫu báo cáo tài chính theo thông tư 200
Mẫu báo cáo tài chính năm
| STT | Báo cáo | Mẫu số |
| 1 | Bảng cân đối kế toán | Mẫu số B 01 – DN |
| 2 | Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh | Mẫu số B 02 – DN |
| 3 | Báo cáo lưu chuyển tiền tệ | Mẫu số B 03 – DN |
| 4 | Bản thuyết minh Báo cáo tài chính | Mẫu số B 09 – DN |
Mẫu báo cáo tài chính giữa niên độ
Mẫu báo cáo tài chính giữa niên độ đầy đủ
| STT | Báo cáo | Mẫu số |
| 1 | Bảng cân đối kế toán giữa niên độ | Mẫu số B 01a – DN |
| 2 | Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh giữa niên độ | Mẫu số B 02a – DN |
| 3 | Báo cáo lưu chuyển tiền tệ giữa niên độ | Mẫu số B 03a – DN |
| 4 | Bản thuyết minh Báo cáo tài chính chọn lọc | Mẫu số B 09a – DN |
Mẫu báo cáo tài chính giữa niên độ tóm lược
| STT | Báo cáo | Mẫu số |
| 1 | Bảng cân đối kế toán giữa niên độ | Mẫu số B 01b – DN |
| 2 | Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh giữa niên độ | Mẫu số B 02b – DN |
| 3 | Báo cáo lưu chuyển tiền tệ giữa niên độ | Mẫu số B 03b – DN |
| 4 | Bản thuyết minh Báo cáo tài chính chọn lọc | Mẫu số B 09a – DN |
Mẫu báo cáo tài chính theo thông tư 133
Hệ thống báo cáo tài chính năm cho doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động liên tục
Các mẫu báo cáo bắt buộc phải có
|
STT |
Báo cáo |
Mẫu số |
| 1 | Bảng cân đối kế toán | Mẫu số B01a – DNN |
| 2 | Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh | Mẫu số B02 – DNN |
| 3 | Báo cáo lưu chuyển tiền tệ | Mẫu số B03 – DNN |
| 4 | Bản thuyết minh Báo cáo tài chính | Mẫu số B09 – DNN |
Hệ thống báo cáo tài chính năm cho doanh nghiệp vừa và nhỏ không hoạt động liên tục
Các mẫu báo cáo bắt buộc phải có
| STT | Báo cáo | Mẫu số |
| 1 | Báo cáo tình hình tài chính | Mẫu số B01 – DNNKLT |
| 2 | Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh | Mẫu số B02 – DNN |
| 3 | Bản thuyết minh Báo cáo tài chính | Mẫu số B09 – DNNKLT |
Hệ thống báo cáo tài chính năm cho các doanh nghiệp siêu nhỏ
| STT | Báo cáo | Mẫu số |
| 1 | Báo cáo tình hình tài chính | Mẫu số B01 – DNSN |
| 2 | Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh | Mẫu số B02 – DNSN |
| 3 | Bản thuyết minh Báo cáo tài chính | Mẫu số B09 – DNSN |
Nguyên tắc về trình bày thông tin trong mẫu báo cáo tài chính
Khi nói về một mẫu báo cáo tài chính, các con số và biểu mẫu chỉ là phần xác. Phần hồn, yếu tố quyết định giá trị và sự tin cậy của nó, nằm ở chất lượng thông tin được trình bày. Dựa trên nền tảng của Chuẩn mực Kế toán Việt Nam và được cụ thể hóa tại Điều 101, Thông tư 200/2014/TT-BTC, có 5 nguyên tắc cốt lõi mà mọi kế toán viên và nhà quản lý phải tuân thủ.
Nguyên tắc trung thực và hợp lý
Đây là nguyên tắc tối thượng. Một mẫu báo cáo tài chính chỉ có giá trị khi nó là một bức tranh phản ánh trung thực, không bóp méo về tình hình của doanh nghiệp. Để đạt được điều này, thông tin phải thỏa mãn ba thuộc tính sau:
- Tính đầy đủ: Một báo cáo thiếu sót thông tin quan trọng cũng có thể gây hiểu lầm như một báo cáo sai số liệu. Tính đầy đủ đòi hỏi mọi giao dịch, sự kiện có ảnh hưởng phải được ghi nhận và trình bày. Điều này không chỉ áp dụng cho các bảng biểu chính mà còn đặc biệt quan trọng trong phần Thuyết minh báo cáo tài chính, nơi diễn giải chi tiết bản chất các khoản mục.
- Tính khách quan: Thông tin được trình bày không được thiên vị. Người lập báo cáo không được lựa chọn các chính sách kế toán hay cách thức trình bày chỉ nhằm mục đích tạo ra một kết quả mong muốn (ví dụ: làm đẹp lợi nhuận để vay vốn). Mọi thông tin, dù tốt hay xấu, đều phải được thể hiện một cách công bằng.
- Không sai sót: Nguyên tắc này không có nghĩa là BCTC phải chính xác tuyệt đối đến từng con số nhỏ nhất (do các ước tính kế toán luôn tồn tại). Tuy nhiên, nó đòi hỏi không có sai sót trọng yếu trong việc mô tả các hiện tượng kinh tế và trong quy trình áp dụng các phương pháp kế toán.
Nguyên tắc thích hợp
Thông tin tài chính được coi là thích hợp khi nó có khả năng tác động đến quyết định kinh tế của người sử dụng. Điều này có nghĩa là các số liệu trên mẫu báo cáo tài chính phải có giá trị dự báo (giúp dự đoán kết quả trong tương lai) và/hoặc giá trị xác nhận (xác nhận hoặc điều chỉnh các đánh giá trước đây). Thông tin không liên quan sẽ làm nhiễu báo cáo và giảm giá trị của nó.
Nguyên tắc trọng yếu
Trọng yếu là một khái niệm mang tính xét đoán. Một thông tin được coi là trọng yếu nếu việc bỏ sót hoặc trình bày sai thông tin đó có thể làm thay đổi quyết định của người đọc báo cáo. Ngưỡng trọng yếu phụ thuộc vào cả quy mô và bản chất của khoản mục trong bối cảnh cụ thể của doanh nghiệp. Ví dụ, một sai sót 100 triệu đồng có thể là không trọng yếu với một tập đoàn lớn, nhưng lại là trọng yếu với một doanh nghiệp nhỏ.
Các đặc tính nâng cao chất lượng thông tin
Để tối đa hóa giá trị, thông tin trong mẫu báo cáo tài chính còn cần các đặc tính bổ sung:
- Dễ hiểu: Trình bày thông tin một cách rõ ràng, logic.
- Kịp thời: Cung cấp thông tin đúng hạn để nó vẫn còn hữu ích cho việc ra quyết định.
- Kiểm chứng: Thông tin phải có cơ sở để các bên độc lập (như kiểm toán viên) có thể kiểm tra và xác thực.
Nguyên tắc nhất quán
Đây là yếu tố đảm bảo BCTC không phải là một tài liệu riêng lẻ.
- Nhất quán: Doanh nghiệp phải áp dụng nhất quán các chính sách kế toán từ kỳ này sang kỳ khác.
- Có thể so sánh: Thông tin phải cho phép người dùng so sánh hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp theo thời gian và so sánh với các doanh nghiệp khác trong ngành. Đây chính là lý do vì sao việc tuân thủ một mẫu báo cáo tài chính chuẩn là cực kỳ quan trọng.
Những lưu ý khi lập và trình bày mẫu báo cáo tài chính
Việc tuân thủ pháp luật không chỉ dừng lại ở việc áp dụng đúng các nguyên tắc trình bày thông tin, mà còn bao gồm cả các quy định về hình thức và thủ tục. Dưới đây là những lưu ý mang tính bắt buộc.
Tuyệt đối tuân thủ biểu mẫu quy định
Pháp luật kế toán Việt Nam (cụ thể là Thông tư 200 và 133) đã ban hành các mẫu báo cáo tài chính chuẩn. Doanh nghiệp bắt buộc phải sử dụng các biểu mẫu này khi nộp cho cơ quan thuế, cơ quan thống kê và các cơ quan nhà nước khác. Việc tùy ý thay đổi kết cấu, chỉ tiêu có thể khiến báo cáo bị từ chối.
Hiểu rõ sự khác biệt giữa báo cáo tài chính và báo cáo quản trị
- Báo cáo tài chính: Mang tính pháp quy, hướng đến đối tượng bên ngoài (cơ quan thuế, nhà đầu tư, ngân hàng), phải tuân thủ nghiêm ngặt các chuẩn mực và quy định.
- Báo cáo quản trị: Phục vụ mục đích điều hành nội bộ, có thể thiết kế linh hoạt theo yêu cầu quản lý riêng của từng doanh nghiệp (ví dụ: báo cáo chi phí theo từng dự án, báo cáo hiệu quả từng kênh bán hàng). Không được dùng báo cáo quản trị để thay thế cho mẫu báo cáo tài chính theo luật định.
Linh hoạt trong khuôn khổ cho phép
Doanh nghiệp có thể điều chỉnh hoặc bổ sung một số chỉ tiêu chi tiết hơn trên mẫu báo cáo tài chính để phản ánh rõ hơn đặc thù ngành nghề. Tuy nhiên, mọi sự thay đổi này đều phải dựa trên nguyên tắc không làm trái với quy định chung và quan trọng nhất là phải được Bộ Tài chính chấp thuận bằng văn bản trước khi áp dụng.
Đảm bảo tính thống nhất là yêu cầu xuyên suốt
Nội dung, phương pháp tính toán và cách thức trình bày các chỉ tiêu phải được duy trì nhất quán qua nhiều kỳ kế toán. Điều này không chỉ giúp báo cáo có thể so sánh được mà còn phản ánh sự chuyên nghiệp và minh bạch của bộ phận kế toán.
Hi vọng với những thông tin FOXAi đưa ra, thông qua việc tổng hợp chi tiết các mẫu báo cáo tài chính mới nhất cùng phần phân tích sâu về các nguyên tắc cốt lõi và những lưu ý quan trọng, quý doanh nghiệp và các anh/chị kế toán sẽ có một nguồn tham khảo đáng tin cậy.
Việc lập báo cáo tài chính giờ đây không chỉ là hoàn thành một nghĩa vụ pháp lý, mà còn là cơ hội để thể hiện sự chuyên nghiệp, minh bạch và uy tín của doanh nghiệp trước các đối tác, nhà đầu tư và cơ quan quản lý. FOXAi tin rằng, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ chặt chẽ các quy định đã được nêu, công tác quyết toán của bạn sẽ diễn ra thuận lợi, chính xác và thành công.
